Food4Education zet zich in voor voedzame schoolmaaltijden
Voedingsdeskundige Wawira Njiru (31) is een Keniaanse ondernemer, oprichter en directeur van Food4Education. Deze sociale onderneming begon met het verstrekken van voedzame maaltijden aan 25 schoolkinderen die met rammelende maag in de klas zaten. Inmiddels levert de organisatie dagelijks een voedzame schoolmaaltijd aan 100.000 Keniaanse kinderen.
Wawira Njiru: ‘Ik begon Food4Education tien jaar geleden, toen ik aan de universiteit in Australië voedingsleer studeerde. Ik raakte er als studente goed van doordrongen welke impact gezonde voeding heeft op de prestaties en ontwikkeling van kinderen. Veel te veel kinderen zitten in Kenia met honger op school. Dat heeft aantoonbaar negatieve gevolgen voor hun groei en lerend vermogen. Ik bedacht dat ik na mijn studie wilde gaan bijdragen aan een oplossing voor hun situatie.’
‘Aan mijn ouders en vrienden heb ik gevraagd of zij konden nagaan wat het grootste probleem was op Keniaanse openbare scholen. Leraren zeiden dat heel veel kinderen niets te eten hadden in de middag. Toen wist ik wat ik moest doen: schoolmaaltijden verstrekken. Nog tijdens mijn studie ben ik geld gaan inzamelen. Met 1250 dollar zijn we begonnen. We hebben daarmee een keuken ingericht en een kok ingehuurd die lunches bereidde voor 25 schoolkinderen. Mais of rijst met bonen en verse groenten, een gebruikelijke maaltijd in Kenia. Dat was een doorslaand succes: de kinderen gingen beter presteren en er was veel minder uitval. Heel mooi om te zien, dat hield me aan de gang. Het maakte dat ik telkens opnieuw dacht: ik moet een manier vinden om dit voor elkaar te krijgen.
‘Veel te veel Keniaanse kinderen zitten met honger op school.’
Al snel ben ik geschikte bestuursleden gaan zoeken voor Food4Education. Ik was zelf afgestudeerd in voedingsleer, maar wist niet hoe je een organisatie moet runnen. Ik was 21, heel jong. Maar ik luisterde naar adviezen en stond open voor alles wat anderen me konden leren.’
‘De groei van Food4Education was een reis; ik heb heel veel mensen ervan moeten overtuigen hoe belangrijk gezonde voeding is, en dat het op scholen echt een probleem is dat heel veel kinderen honger hebben. Ik heb veel praatjes gehouden, mediaoptredens gedaan, interviews gegeven, berichten op Facebook geplaatst. Alle aandacht heb ik zelf moeten genereren, om mijn passie voor schoolmaaltijden over te brengen. Centraal stond altijd de boodschap dat er een oplossing is voor het probleem van vroegtijdig schoolverlaten, slechte resultaten en schoolkinderen met honger. Veel mensen twijfelden namelijk of er überhaupt wel iets te doen valt aan zo’n omvangrijk probleem.’
Maar gesubsidieerde schoolmaaltijden verdienen hun kosten dubbel en dwars terug. Het Wereldvoedselprogramma rekende uit dat van elke euro die wordt geïnvesteerd in gezonde voeding het sociaaleconomisch rendement meer dan 9 euro is per kind. De kans dat een kind gezond opgroeit en zich ontwikkelt tot een economisch zelfstandige volwassene wordt door Food4Education dus aanzienlijk vergroot.’
‘Na het eerste succes wilde ik uitbreiden, want het initiatief zou alleen zelfredzaam kunnen worden als we dagelijks een miljoen kinderen kunnen voeden. De grootste prioriteit voor Food4Education werd schaalvergroting. In India ontdekte ik een keuken waar ze dagelijks duizenden maaltijden bereidden. Naar dat voorbeeld hebben we in 2006 een nieuwe centrale keuken gebouwd, waar 3000 maaltijden per dag bereid werden. Eerst werd er met cashgeld voor de maaltijden betaald, maar in 2019 hebben we Tap2Eat ingevoerd en dankzij dit mobiele digitale betalingsplatform hebben we een reuzesprong kunnen maken. We hebben inmiddels acht keukens: met een team van 600 man verzorgen en distribueren we 100.000 maaltijden per dag. Een schoolmaaltijd kost 15 cent. Ouders betalen de helft via het mobiele Tap2Eat, de andere helft van de maaltijd is gesubsidieerd door geld van fondsen zoals de Sint Antonius Stichting. Ouders die het zich niet kunnen veroorloven, circa tien procent, krijgen de maaltijden helemaal gesponsord.’
Toekomst
‘Momenteel probeer ik de Keniaanse regering zover te krijgen dat de overheid meer gaat bijdragen aan schoolmaaltijden, als goede investering in de toekomst voor de nieuwe generatie. Het is geen makkelijke weg geweest. Dat ik een jonge vrouw ben hielp niet mee. Beleidsmakers dachten niet “Goh, wat een inspirerende jonge dame” maar eerder: “Wat doet dit naïeve meisje hier?” Het is te danken aan mijn vasthoudendheid en doelgerichtheid dat Food4Education z’n grenzen nog niet heeft bereikt. Het probleem lijkt misschien groot, Kenia telt 10 miljoen kinderen, maar het is oplosbaar en het resultaat zal alle kosten overstijgen. Als Keniaanse kinderen op school blijven, beter presteren en niet vroegtijdig afhaken vanwege honger, is dat een geweldig resultaat dat zich in de toekomst zal uitbetalen. Wij merken het zelf al bij Food4Education: een aantal kinderen die wij tien jaar geleden hebben geholpen met schoolmaaltijden zijn inmiddels klaar met hun opleiding en werken nu bij ons.’